[WIDEO] Jak działa system ostrzegania i alarmowania ludności

Stan epidemii wprowadzono na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz. U. poz. 491 z późn. zm., dalej: „Rozporządzenie”). Rozporządzenie dostępne jest tutaj (pdf).

Czym różni się stan epidemii od stanu zagrożenia epidemicznego?

• Stan zagrożenia epidemicznego

to sytuacja prawna wprowadzona na danym obszarze w związku z ryzykiem wystąpienia epidemii w celu podjęcia określonych w ustawie działań zapobiegawczych;

• Stan epidemii

to z kolei sytuacja prawna wprowadzona na danym obszarze w związku z wystąpieniem epidemii w celu podjęcia określonych w ustawie działań przeciwepidemicznych i zapobiegawczych dla zminimalizowania skutków epidemii.

Wraz z wprowadzeniem kolejno stanu epidemicznego, a następnie stanu epidemii, konieczne okazało się uruchomienie po latach systemu ostrzegania ludności. Mieszkańcy Bielska-Białej mogli w ostatnich kilkunastu dniach, niejednokrotnie usłyszeć komunikaty wzywające do zachowania ostrożności i pozostania w domach, jeśli to tylko możliwe. Tajemnicze dźwięki, które było słychać w całym mieście to testy systemu.



Nie jest tajemnicą, że zdecydowana większość społeczeństwa nie wie jak działają systemy ostrzegania ludności o zagrożeniu. Przez ostatnie kilkadziesiąt lat nie było konieczności użycia takich rozwiązań. Sposoby ostrzegania ludności nie są także ujęte w podstawach programowych nauczania, a fachowej literatury z czasów przed epidemią koronawirusa na próżno szukać w sieci.

Kilka podstawowych informacji

• Na terenie Polski funkcjonuje jednolity krajowy system wykrywania skażeń i alarmowania zorganizowany w celu zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych, awarii technicznych, działań terrorystycznych, które mogą spowodować wystąpienie skażeń chemicznych, biologicznych lub promieniotwórczych oraz w celu prowadzenia treningów i ćwiczeń w tym zakresie.

• Nad systemem krajowym sprawuje nadzór Minister Obrony Narodowej, któremu podlega centrum dyspozytorskie w postaci Centralnego Ośrodka Analizy Skażeń Sił Zbrojnych.

• Nad funkcjonowaniem systemów alarmowania w terenie sprawują nadzór wojewodowie, starostowie, prezydenci miast, burmistrzowie i wójtowie, którzy są zarazem Szefami Obrony Cywilnej na podległym im terenie.

• Sygnały alarmowe oraz komunikaty ostrzegawcze i informacyjne przekazywane są ludności za pomocą syren alarmowych mechanicznych i elektronicznych, których pracą sterują centrale alarmowe rozmieszczone we wszystkich większych miastach. Centrale obsługują syreny rozmieszczone w punktach, z których uzyskuje się maksymalny zasięg słyszalności na obszarach najgęściej zaludnionych.

• Sygnały alarmowe i komunikaty ostrzegawcze mogą być wykorzystane wyłącznie w sytuacji rzeczywistego zagrożenia. Decyzje o ogłoszeniu sygnału alarmowego lub komunikatu ostrzegawczego oraz o ich odwołaniu podejmuje właściwy terytorialnie organ administracji publicznej.

• Sygnały alarmowe i komunikaty ostrzegawcze do prowadzenia treningów lub ćwiczeń mogą być wykorzystane po ogłoszeniu takiego zamiaru przez środki masowego przekazu z 24-godzinnym wyprzedzeniem.

• Alarm - sygnał z dowolnego źródła o wykryciu skażenia, wystąpienia sytuacji kryzysowej na skutek katastrofy naturalnej lub technicznej, działań terrorystycznych, zagrożenia wojennego lub wojny.
• Alarmowanie - działania w celu natychmiastowego przekazania sygnału do władz, służb i do ludności na danym terenie informującego o zagrożeniu skażeniem, skażeniu, wystąpieniu sytuacji kryzysowej na skutek katastrofy naturalnej lub technicznej, działań terrorystycznych, zagrożenia wojennego lub wojny.
• Powiadamianie - przekazanie przy użyciu dostępnych środków informacji w celu zaalarmowania właściwych władz i ludności o możliwości wystąpienia zagrożenia, o jego wystąpieniu lub ustąpieniu oraz poinformowania o sposobie postępowania w danym przypadku.

Wczoraj w Bielsku-Białej system ostrzegania alarmowego został uruchomiony omyłkowo, co spowodowało spore poruszenie wśród mieszkańców. Syreny nadające dźwięk modulowany po kilku chwilach ucichły, co przypominało początek komunikatu o skażeniu radioaktywnym. Biorąc pod uwagę pożar, mający miejsce obecnie w Czarnobylu, gdzie płoną lasy w pobliżu tzw. strefy wykluczonej, wielu mieszkańców miasta stanęło na równe nogi. Jak udało nam się dowiedzieć, syreny zostały omyłkowo uruchomione przez Centrum Zarządzania Kryzysowego Urzędu Miejskiego w Bielsku-Białej. "Złośliwość rzeczy martwych" - usłyszeliśmy od pracownicy UM. "Chcieliśmy dać komunikat głosowy i omyłkowo poszedł impuls na syrenę alarmową" - dodaje.

Wiedza, którą można przyswoić czytając dostępne informacje, nie jest w stanie przełożyć się w pełni na rozpoznania komunikatów nadawanych przez odpowiednie organy. Z pomocą przychodzi film dostępny w sieci, na którym szczegółowo objaśniono to zagadnienie.